Mulai 1 Januari 2026, pemilik kenderaan elektrik (EV) di Malaysia tidak lagi menikmati pelepasan cukai jalan sepenuhnya. Kerajaan mengumumkan struktur baharu cukai jalan khas untuk EV dengan kadar serendah RM20 setahun, manakala kadar tertinggi dihadkan kepada RM850 setahun.
Tidak seperti kenderaan enjin pembakaran dalaman (ICE) yang bergantung kepada kapasiti enjin, kadar baharu ini ditentukan berdasarkan kuasa motor elektrik (kW). Dengan pendekatan ini, cukai jalan lebih berkait rapat dengan harga serta prestasi sesebuah EV. Model kecil yang lebih mampu milik dikenakan kadar rendah, manakala EV berkuasa tinggi kategori mewah berada pada kadar paling tinggi.
Presiden Persatuan Pemilik EV Malaysia, Datuk Shahrol Halmi, menyambut baik langkah ini. Beliau menjelaskan bahawa kadar baharu jauh lebih rendah berbanding formula lama sebelum 2022, yang dibimbangi ramai akan kembali selepas tempoh pengecualian tamat. Menurutnya, sebagai contoh, model BYD Atto 2 dengan motor 130kW hanya dikenakan cukai jalan sekitar RM120 setahun.
Bagaimanapun, beliau mengakui masih wujud kekeliruan dalam kalangan pengguna kerana sistem cukai ICE dan EV menggunakan penanda aras berbeza. Justeru, beliau menggesa JPJ memberikan penjelasan lebih jelas agar tidak menimbulkan salah faham.
Pakar turut bersetuju bahawa skim baharu ini selari dengan komitmen Malaysia di bawah Perjanjian Paris, di mana negara berikrar mengurangkan intensiti pelepasan gas rumah hijau sebanyak 45% menjelang 2030. Pakar pengangkutan dari Universiti Sains Malaysia, Assoc. Prof. Dr Nur Sabahiah Abdul Sukor, menjelaskan bahawa penggunaan kuasa motor sebagai asas pengiraan adalah amalan global.
Namun beliau mengingatkan ia tidak boleh dibandingkan terus dengan kapasiti enjin ICE. Katanya, walaupun kadar rendah ini menjadi insentif jangka pendek, Malaysia perlu beralih kepada sistem cukai berasaskan pelepasan karbon pada masa depan agar lebih adil dan mampan.
Sementara itu, pakar ekonomi alam sekitar dari UiTM, Assoc. Prof. Dr J.S. Keshminder, menegaskan struktur baharu ini secara tidak langsung lebih menguntungkan golongan berpendapatan tinggi, iaitu pembeli utama EV ketika ini.
Beliau berpendapat cukai jalan rendah sahaja tidak cukup untuk menarik minat rakyat biasa kerana harga EV masih tinggi dan jarak perjalanan terhad. Katanya, hanya dengan subsidi bersasar serta liputan infrastruktur pengecas awam yang lebih meluas, barulah EV benar-benar mampu dimiliki golongan pertengahan.
Sejak 2022, kerajaan memberi pengecualian penuh terhadap cukai jalan, duti import dan duti eksais EV bagi mempercepatkan kadar penggunaan. Namun, semua pengecualian ini akan tamat pada penghujung Disember 2025. Bermula tahun berikutnya, kadar baharu akan dikuatkuasakan sepenuhnya.
Di peringkat paling rendah, kereta elektrik kompak hanya dikenakan RM20 setahun, manakala EV mewah berkuasa besar dikenakan sehingga RM850 setahun. Kerajaan menyifatkan langkah ini sebagai satu keseimbangan antara menggalakkan penggunaan EV dan memperkenalkan struktur cukai yang lebih tersusun. Namun, pengkritik berpendapat dasar yang lebih menyeluruh perlu diperkenalkan supaya manfaat peralihan kepada EV tidak hanya terhad kepada golongan berada.
